คุณภาพชีวิตคนจะดีหรือไม่? ขึ้นอยู่กับคุณภาพของการตัดสินใจ เรย์ ดาลิโอ นักลงทุนในตำนานผู้ก่อตั้งเฮดจ์ฟันด์ระดับโลกอย่าง Bridgewater Associates ได้กล่าวไว้
บนโลกใบนี้อาชีพ ‘เทรดเดอร์’ นับเป็นอีกอาชีพหนึ่งที่แขวน ‘ชีวิต’ ไว้บนเส้นด้ายบาง ๆ ที่เรียกว่า การตัดสินใจ
เพราะทุกการตัดสินใจจะถูกผันแปรเป็น “กำไร และ ขาดทุน” จนแทบจะเรียกได้ว่า ตัดสินใจถูกได้เงิน ตัดสินใจผิดเสียเงิน ซึ่งส่งผลโดยตรงต่อชีวิต รวมถึงสุขภาพจิตอีกด้วย
เทรดเดอร์มืออาชีพ ล้วนต้องมี Bias ในการเทรด
แต่เพื่อน ๆ จะเชื่อไหมว่าบรรดา Prop Trader มืออาชีพที่เทรดแบบ Day Trade วันๆนึงต้องตัดสินใจ มากกว่า 10 - 100 ครั้ง ภายใต้กรอบเวลาที่จำกัด และต้องเผชิญหน้ากับความผันผวนของตลาด ต่อเนื่องยาวนานเป็นเวลาหลายปี โดยที่ยังไม่ล้มหายตายจากไปนั้น..
เทรดเดอร์หลายๆคนอาจจะคิดว่า Bias คือ ‘ศัตรูตัวร้าย’ ของนักเทรด แต่ความจริงนั้น แอดขอฟันธงว่า Bias เป็นสิ่งจำเป็นสำหรับเทรดเดอร์ และหากไม่มี Bias มันเทรดไม่ได้ !!
เพราะก่อนเข้าเทรดทุกครั้ง ‘จุดเริ่มต้น’ คือเราต้องรู้ก่อนว่า เราอยากทำอะไรกับตลาด (Short หรือ Long) แปลว่า หากเราไม่ได้มี Bias หรือ ความเอนเอียงในฝั่งใดฝั่งหนึ่ง เราก็คงไม่เข้าไปเทรด ถูกต้องไหมครับ ?
ฉะนั้นประเด็นสำคัญจึงไม่ได้อยู่ที่ว่าเรามี Bias หรือความเอนเอียงหรือไม่ (เพราะยังไงมันต้องมี Bias ในซักทางอยู่แล้ว) แต่ใจความสำคัญ คือ “Bias ที่เราสร้างขึ้นมานั้น มันประกอบมาจากอะไรต่างหาก !!”
และ หากให้กล่าวโดยสรุปว่า อะไรทำให้ Bias ของบรรดา Prop Trader นั้น ‘ถูกมากกว่าผิด’ นั่นเป็นเพราะ Bias ของมืออาชีพนั้นตั้งอยู่บน “ข้อเท็จจริง ไม่ใช่ความคิดเห็น” นั่นเอง
ดังนั้น สิ่งสำคัญ สิ่งแรกที่เทรดเดอร์ต้องแยกให้ออกคือ ข้อมูลไหนเป็น "Fact" หรือข้อเท็จจริง
และ ข้อมูลไหนเป็นเพียง "Opinion" หรือความคิดเห็น
Fact หรือ ข้อเท็จจริงนั้น เป็นได้ทั้งข้อมูลเชิงปริมาณ และข้อมูลเชิงคุณภาพ
[เชิงปริมาณ] เช่น ผลประกอบการบริษัทที่เป็นข้อมูลจริง ๆ ที่บริษัทได้ประกาศออกมา, ตัวเลขจาก indicator, หรือค่าเฉลี่ยการเคลื่อนไหวของหุ้น รวมพวกตัวเลขงบ PE ROE เป็นต้น
[เชิงคุณภาพ] เช่น นโยบายการเงินของแต่ละประเทศ / มาตรการกระตุ้นเศรษฐกิจของประเทศต่างๆ / การเปลี่ยนแปลงทางการเมืองของแต่ละประเทศ
ส่วน Opinion หรือ ความคิดเห็น ก็อย่างเช่น พวกเป้าหมายราคาหุ้น, แนวโน้มการดำเนินงาน, เป้าหมายดัชนี ว่าจะไปถึงเท่าไหร่ ที่มาจากนักวิเคราะห์ เหล่ากูรู สื่อ และข่าวสารต่าง ๆ นั้นล้วนเป็นเพียง Opinion ทั้งสิ้น
เพราะ “มันคือสิ่งที่ยังไม่เกิดขึ้น” และเป็นเพียงข้อมูลที่คนในตลาดคาดการณ์ขึ้นเท่านั้น ซึ่งประเด็นต่อไปที่น่าพิจารณา คือ “แล้วเราจะรู้ได้อย่างไรว่าจริง ๆ แล้วเรากำลัง Bias บน Fact หรือ Opinion อยู่กันแน่?”
แอดขอยกอย่างโดยอ้างอิงการวิเคราะห์ Technical แบบง่าย ๆ เช่น เมื่อตลาด Break กรอบแนวต้านสำคัญ ซึ่งมีโอกาสที่ราคาจะเคลื่อนที่ขึ้นอย่างรุนแรง ถ้าเรา Bias โดย Fact ก็ควรจะต้องซื้อ Follow
แต่ถ้าในขณะเทรดเราดันมีความคิดผุดขึ้นมาว่า
"เอ้ย แล้วถ้ามัน Break หลอกหละ ก็โดนดิ"
หรือ “มันขึ้นมาเยอะแล้วนะ มันต้องลงบ้างละ”
สิ่งนี้แหละ ที่เราเรียกว่า Bias ที่ตั้งอยู่บน Opinion ซึ่งเมื่อใรก็ตามที่เราเลือกใช้ Opinion ที่เกิดจากอารมณ์ หรือการคิดไปเองในการเทรด มากกว่า Fact มันจะสร้างให้เกิด Bias ที่ไม่จำเป็นขึ้นมา
แต่กลับกัน ถ้าวันนี้ผมดูข้อมูลทำการบ้านมาว่า ตลาดมีโอกาสขึ้นมากกว่าลง ผมก็จะ Bias ฝั่ง Long และเมื่อถึงเวลาเทรด ผมก็จะให้น้ำหนักต่อข้อมูลที่แสดงความได้เปรียบด้าน long มากกว่า short
ซึ่งสิ่งนี้นับเป็นอีกหนึ่งความจำเป็น และข้อดีของการมี Bias ที่ถูกต้อง เพราะมันจะเป็นเหมือนหลักยึดให้เรา เพื่อให้เราไม่โดน Noise ของตลาดระหว่างทาง จนทำให้เราไม่สามารถทำตามแผนเทรดที่วางไว้
และ หากถามว่าแล้วเราจะต้อง Bias ไปจนถึงเมื่อไหร่ ?
คำตอบ คือ “จนกว่าจะมีข้อมูลใหม่เข้ามา จนทำให้รู้สึกว่า Bias ในตอนแรกนั้นผิด เราถึงจะเปลี่ยน Bias”
สรุป คือ เราต้องสร้าง Bias ที่เหมาะสม และที่สำคัญมากๆคือ ควรรู้ว่าเมื่อไหร่ที่ Bias เราผิด
แน่นอนว่า ในความเป็นจริงนั้นมันไม่มี ‘การันตี’ ว่า ถ้าเราตัดสินใจ Bias บน Fact แล้วเราจะเทรดได้กำไรทุกครั้ง และในขณะเดียวกันถ้าเรา Bias บน Opinion มันก็ไม่ได้หมายความว่าเราจะขาดทุนทุกครั้ง เช่นกัน
เพราะว่า “ในโลกของการเทรด ไม่มีคำว่าแน่นอน 100%”
และ ทุกอย่างเป็น Probability หรือ ความน่าจะเป็น เท่านั้น
แต่จากประสบการณ์แอดเชื่อว่า หากเพื่อน ๆ เทรดเดอร์สามารถฝึก คิด วิเคราะห์ และตัดสินใจ ตามความได้เปรียบของ Fact ข้อมูลใน ณ. ขณะนั้น มากกว่าการตัดสินใจตาม Opinion
มันจะช่วยเพิ่มโอกาสให้เรากลายเป็นผู้ชนะของเกมส์นี้ใน “ระยะยาว” ได้อย่างแน่นอน
ขอบคุณบทความ : Modular Capital